Ενδοσκοπική χειρουργική όγκων της υπόφυσης και βάσης του κρανίου
Τι Είναι Η Ενδοσκοπική Χειρουργική Των Όγκων Υπόφυσης & Βάσης Του Κρανίου;
Η εξέλιξη της σύγχρονης Ενδοσκοπικής Χειρουργικής της μύτης, επιτρέπει την πρόσβαση στη βάση του κρανίου, για την αφαίρεση επιλεγμένων όγκων του Τουρκικού Εφιππίου, της υπόφυσης και του προσθίου και οπισθίου κρανιακού βόθρου. Η εγχείρηση γίνεται με τη συνεργασία ρινολόγου (ΩΡΛ) και νευροχειρουργού, μέσα από τα δύο ρουθούνια της μύτης, χωρίς εξωτερική τομή (κρανιοτομία). Χρησιμοποιούνται ενδοσκόπια, κάμερες υψηλής ανάλυσης, ειδικά μικροχειρουργικά εργαλεία και διεγχειρητική πλοήγηση (Navigation).
Ενδείξεις ενδοσκοπικής χειρουργικής βάσης κρανίου
Παραδείγματα περιπτώσεων στις οποίες η Ενδοσκοπική Χειρουργική μπορεί να δώσει τη λύση είναι τα αδενώματα της υπόφυσης, τα κρανιοφαρυγγιώματα, επιλεγμένα μηνιγγιώματα του προσθίου κρανιακού βόθρου, τα χοληστερινικά κοκκιώματα της κορυφής του λιθοειδούς, και άλλα.
Το Τουρκικό Εφίππιο και η Υπόφυση
Το τουρκικό εφίππιο είναι μία μικροσκοπική κοίλανση της βάσης του κρανίου, που βρίσκεται στο οπίσθιο τοίχωμα του σφηνοειδούς κόλπου, ενός από τους κόλπους του προσώπου. Το τουρκικό εφίππιο περιέχει τον πιο σημαντικό αδένα του σώματος, την Υπόφυση, η οποία παράγει πολύ σημαντικές ορμόνες: την Αυξητική ορμόνη, που ρυθμίζει την ανάπτυξη, την Θυρεοτρόπο ορμόνη (TSH), που ρυθμίζει τη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, την Φλοιοεπινεφριδιοτρόπο ορμόνη (ACTH), που ρυθμίζει τη λειτουργία των επινεφριδίων και δι αυτών την έκκριση της κορτιζόλης, την Προλακτίνη, που ρυθμίζει τη γαλακτοφορία, τις Γοναδοτροπίνες (Ωχρινοτρόπο ορμόνη -LH και Θυλακιοτρόπο ορμόνη -FSH), που ρυθμίζουν την ανάπτυξη και λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος μέσω των οιστρογόνων και της προγεστερόνης στη γυναίκα και της τεστοστερόνης στον άνδρα, τη Μελανινοτρόπο ορμόνη (MSH), που είναι υπεύθυνη για την παραγωγή μελανίνης και διαμόρφωση της χροιάς του δέρματος, και τέλος την Αντιδιουρητική ορμόνη (ADH), που είναι πολύ σημαντική για τη ρύθμιση των φυσιολογικών επιπέδων Νατρίου μέσα από ρύθμιση της διούρησης, και επομένως για τη ρύθμιση της οξεοβασικής ισορροπίας στο σώμα.
Όγκοι του Τουρκικού Εφιππίου
Οι όγκοι στην περιοχή του τουρκικού εφιππίου είναι συνήθως αδενώματα της υπόφυσης, τα οποία είναι είτε ενδοκρινικά ενεργά και παράγουν σε περίσσεια κάποια από τις ορμόνες της υπόφυσης, είτε ανενεργά, και προκαλούν συμπτώματα με πίεση των γειτονικών ανατομικών στοιχείων, συνήθως του οπτικού χιάσματος, δηλαδή του χιασμού των δύο οπτικών νεύρων, που βρίσκονται ακριβώς πίσω και πάνω από το τουρκικό εφίππιο.
Άλλοι συχνοί όγκοι της περιοχής είναι τα Κρανιοφαρυγγιώματα, που είναι τις περισσότερες φορές κυστικοί όγκοι, και μπορεί να αυξάνονται πολύ σε μέγεθος, με επέκταση σε γειτονικές σημαντικές περιοχές του εγκεφάλου. Στο τουρκικό εφίππιο και γύρω από αυτό, μπορεί να παρουσιαστούν και άλλοι όγκοι, όπως μηνιγγιώματα, κύστεις Rathke, ανευρύσματα και μεταστατικοί όγκοι.
Συμπτώματα Όγκων Τουρκικού Εφιππίου
Οι περισσότεροι ενδοκρινικά αδρανείς όγκοι μπορεί να παραμείνουν επί πολλά χρόνια ασυμπτωματικοί, και να διαγνωσθούν τυχαία με μαγνητική τομογραφία που γίνεται για άλλο λόγο. Οι μεγάλοι όγκοι δίνουν συμπτώματα από πίεση γειτονικών ανατομικών δομών.
Τα συμπτώματα των όγκων του τουρκικού εφιππίου μπορεί να είναι:
- Ορμονικές διαταραχές λόγω υπερέκκρισης ορμονών της υπόφυσης (ενδοκρινικά ενεργά αδενώματα).
- Ορμονικές διαταραχές λόγω υποφυσιακής ανεπάρκειας από πίεση της υπόφυσης από τον όγκο.
- Άποιος Διαβήτης: Η υπερβολική διούρηση, που προκαλείται από ανεπάρκεια λόγω πίεσης του οπισθίου λοβού της υπόφυσης, προκαλεί σοβαρές ηλεκτρολυτικές διαταραχές.
- Διαταραχές των οπτικών πεδίων λόγω πίεσης του οπτικού χιάσματος και των οπτικών νεύρων.
- Υποθαλαμικές διαταραχές λόγω επέκτασης των όγκων προς τον Υποθάλαμο: Υπνηλία, αλλαγές διάθεσης, κατάθλιψη, αύξηση σωματικού βάρους, διαταραχές θερμορρύθμισης.
- Υδροκέφαλος και αύξηση ενδοκράνιας πίεσης λόγω απόφραξης της 3ης κοιλίας του εγκεφάλου.
Διαγνωστική Προσέγγιση και Θεραπεία των Όγκων Τουρκικού Εφιππίου
Για την ολοκληρωμένη διαγνωστική εκτίμηση των όγκων της περιοχής, συνήθως πρέπει να συνεργαστούν πολλές ιατρικές ειδικότητες, όπως Ενδοκρινολόγοι, Νευρολόγοι, Οφθαλμίατροι, Ωτορινολαρυγγολόγοι, Νευροακτινολόγοι, Νευροχειρουργοί και Ακτινοθεραπευτές. Ακόμα και στους ενδοκρινικά αδρανείς όγκους είναι απαραίτητος ο πλήρης ορμονολογικός και βιοχημικός έλεγχος. Αν υπάρχει ορμονική διαταραχή ή άποιος διαβήτης, απαιτείται σχολαστική προετοιμασία και ορμονική ρύθμιση πριν από οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση. Σχολαστική παρακολούθηση απαιτείται και μετά την επέμβαση.
Παραδείγματα ενδοσκοπικής αφαίρεσης όγκων τουρκικού εφιππίου:
1α. Αδρανές νεκρωτικό αδένωμα υπόφυσης σε άνδρα ασθενή 67 ετών (αστερίσκοι). 1β. Μετά την πλήρη ενδοσκοπική αφαίρεση. Το βέλος σημειώνει την ευρεία διάνοιξη του σφηνοειδούς κόλπου, μέσα από την οποία έγινε η αφαίρεση.
2α. Μεγάλο κρανιοφαρυγγίωμα σε γυναίκα 29 ετών, με επέκταση προς την 3η κοιλία (μικρά βέλη). 2β. Μετά την πλήρη ενδοσκοπική αφαίρεση. Το μεγάλο βέλος δείχνει την ευρεία διάνοιξη του σφηνοειδούς κόλπου.
Ενδοσκοπική αφαίρεση όγκων τουρκικού εφιππίου μέσα από τη μύτη
Η εξέλιξη των ενδοσκοπικών διαρρινικών τεχνικών και της τεχνολογίας, επιτρέπουν την προσέγγιση των όγκων της περιοχής του τουρκικού εφιππίου μέσα από τη μύτη, αποφεύγοντας μεγάλες επεμβάσεις μέσα από το κρανίο (κρανιοτομίες). Για την ενδοσκοπική επέμβαση συνεργάζονται Ωτορινολαρυγγολόγος με εξειδίκευση στην ενδοσκοπική χειρουργική της μύτης και Νευροχειρουργός με εξειδίκευση στη μικροχειρουργική του εφιππίου.
Ο κύριος ρόλος του Ωτορινολαρυγγολόγου είναι:
- Να εξασφαλίσει την καλύτερη δυνατή προσπέλαση μέσα από τη μύτη, με την ελάχιστη ταλαιπωρία των ρινικών ιστών, ώστε να είναι εφικτοί οι επεμβατικοί χειρισμοί από δύο χειρουργούς συγχρόνως, μέσα από τα δύο ρουθούνια.
- Να βοηθήσει τον Νευροχειρουργό στην αφαίρεση του όγκου, με κατάλληλο χειρισμό του ενδοσκοπικού εξοπλισμού, και τέλος
- Να αποκαταστήσει την περιοχή του τουρκικού εφιππίου μετά την αφαίρεση, εξασφαλίζοντας στεγανότητα και αποφεύγοντας πιθανή μετεγχειρητική διαφυγή εγκεφαλονωτιαίου υγρού μέσα στη μύτη (ρινόρροια ΕΝΥ).
Ποιος Είναι Ο Χρόνος Ανάρρωσης Μετά Το Χειρουργείο;
Στις περισσότερες περιπτώσεις ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του σε μία ή δύο ημέρες, και σε ελάχιστο χρόνο μπορεί να επιστρέψει στις συνήθεις δραστηριότητές του.
Η Ενδοσκοπική Χειρουργική της βάσης του κρανίου έχει μειώσει δραματικά τη βαρύτητα των επεμβάσεων, τις επιπλοκές και τον χρόνο νοσηλείας των ασθενών και αποτελεί τη σύγχρονη επανάσταση στον χώρο της Χειρουργικής των όγκων του εγκεφάλου.
Ο χειρουργός ωτορινολαρυγγολόγος (ΩΡΛ) Δρ. Τιμολέων Τερζής και η Ρινολογική Ομάδα Αθηνών, μαζί με τους συνεργάτες τους Νευροχειρουργούς, βρίσκονται στη διάθεσή σας για να σας δώσουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με την Ενδοσκοπική Χειρουργική των όγκων της βάσης κρανίου. Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε ραντεβού στο Ιατρείο μας στο Μαρούσι ή μέσω διαδικτύου.
Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται σε αυτή την ιστοσελίδα έχουν σκοπό τη γενική ενημέρωση και δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την επαγγελματική ιατρική συμβουλή ή την εκτίμηση μετά από εξέταση από ειδικό ιατρό. Ο συντάκτης δεν μπορεί να αναγνωρίσει καμία ευθύνη για βλάβη που τυχόν προκύψει από κακή χρήση των πληροφοριών αυτών.