Ακοή και βαρηκοϊα
Πώς ακούει το ανθρώπινο αυτί
Το ανθρώπινο αυτί είναι ένα μικρό θαύμα βιοτεχνολογίας. Έχει την ικανότητα να προσλαμβάνει ηχητικά κύματα, και σαν ένας μικροσκοπικός μετασχηματιστής, να μετατρέπει τη μηχανική τους ενέργεια σε ηλεκτρική, η οποία στη συνέχεια διοχετεύεται με τα καλώδια / νεύρα στον εγκέφαλο.
Το πτερύγιο του αυτιού συλλέγει τον ήχο και τον οδηγεί σε ένα ελαφρά κεκαμμένο σωλήνα, τον έξω ακουστικό πόρο, ο οποίος αποφράσσεται στο έσω τέλος του από την ελαστική τυμπανική μεμβράνη. Η δόνηση της τυμπανικής μεμβράνης από το ηχητικό κύμα μεταδίδεται σε μία αλυσίδα μικροσκοπικών οσταρίων (σφύρα, άκμονας, αναβολέας), και στη συνέχεια, μέσα από μία μικρή θυρίδα, στα υγρά του κοχλία, που είναι το κύριο όργανο της ακοής. Η δόνηση των υγρών του κοχλία μετακινεί τα τριχίδια των ακουστικών κυττάρων, που μετατρέπουν αυτή την παθητική κίνηση σε ηλεκτρικό σήμα. Το ακουστικό νεύρο συλλέγει τα ηλεκτρικά σήματα από τα ακουστικά κύτταρα και τα διοχετεύει στα αρμόδια εγκεφαλικά κέντρα, όπου μετά από επεξεργασία, προκύπτει η αντίληψη της ακοής.
Πώς εξετάζουμε το αυτί
Η εξέταση του αυτιού στο ιατρείο μας γίνεται πάντα με το μικροσκόπιο. Με μεγάλη μεγέθυνση, η διαγνωστική ακρίβεια αυξάνει, ενώ γίνονται με ασφάλεια ιατρικές πράξεις, όπως ο καθαρισμός των αυτιών, ο οποίος, ειδικά μετά από κάποια χειρουργεία, απαιτεί ακρίβεια και λεπτούς χειρισμούς. Επίσης, στο ιατρείο γίνονται μικροεπεμβάσεις με τοπική αναισθησία, όπως η τοποθέτηση σωληνίσκων αερισμού και η ενδοτυμπανική έγχυση φαρμάκων.
Μέτρηση της ακοής
Η εκτίμηση της ακοής στους ενήλικες και τα μεγάλα παιδιά, που μπορούν να συνεργαστούν, γίνεται με το Τονικό Ακοόγραμμα (ή απλά ακοόγραμμα).
Το Τονικό Ακοόγραμμα είναι μία εξέταση που βασίζεται στις απαντήσεις του εξεταζόμενου. Με ειδική συσκευή, παρουσιάζουμε στον εξεταζόμενο ήχους διαφόρων συχνοτήτων και προοδευτικά μειούμενης έντασης, και σημειώνουμε σε ειδικό διάγραμμα την ελάχιστη ένταση που μπορεί να ακούσει σε κάθε συχνότητα (νότα). Η εξέταση γίνεται πρώτα με ακουστικά και μετά με οστεόφωνο, δηλαδή μικροσκοπικό ηχείο, που στερεώνεται στο κόκκαλο πίσω από το αυτί. Όσο πιο ψηλά είναι η καμπύλη, τόσο μικρότερη η ελάχιστη ένταση που ακούει ο εξεταζόμενος, επομένως τόσο καλύτερη και η ακοή.
Στο Ομιλητικό Ακοόγραμμα δεν παρουσιάζονται στον εξεταζόμενο ήχοι (τόνοι) αλλά ειδικά επιλεγμένες λέξεις, σε προοδετικά μειούμενη ένταση, και του ζητείται να τις επαναλάβει. Στο διάγραμμα του ομιλητικού ακοογράμματος σημειώνουμε το ποσοστό σωστών απαντήσεων σε κάθε ένταση. Το ομιλητικό ακοόγραμμα εκφράζει την κατανόηση των λέξεων, ανεξάρτητα από την ακουστότητα των ήχων. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε κάποιες παθήσεις, όπου αυτά τα δύο στοιχεία δεν συμπίπτουν.
Τι μπορεί να φταίει όταν δεν ακούμε καλά
Η μείωση της ακοής, δηλαδή η βαρηκοΐα, διακρίνεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:
1. Βαρηκοΐα αγωγής
Σε αυτή υπάρχει βλάβη στο σύστημα που μεταφέρει τον ήχο από το εξωτερικό περιβάλλον στο εσωτερικό αυτί (ακουστικός πόρος, τυμπανική μεμβράνη, οστάρια). Συνηθισμένες παθήσεις που προκαλούν βαρηκοΐα αγωγής είναι το βύσμα κυψέλης στον ακουστικό πόρο, η οξεία μέση ωτίτιδα, η εκκριτική ωτίτιδα, η χρόνια μέση ωτίτιδα, η διάτρηση της τυμπανικής μεμβράνης, το χολοστεάτωμα και η ωτοσκλήρυνση.
Χαρακτηριστικό αυτού του τύπου βαρηκοΐας είναι ότι υπάρχει δυνατότητα θεραπείας, φαρμακευτικής ή χειρουργικής, με συνήθως πολύ καλό αναμενόμενο αποτέλεσμα.
2. Νευροαισθητήρια Βαρηκοΐα
Προκύπτει όταν υπάρχει βλάβη είτε στο ίδιο το όργανο ακοής είτε στο ακουστικό νεύρο και τις νευρικές οδούς που είναι υπεύθυνες για την ακοή. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της κατηγορίας είναι οι περισσότερες περιπτώσεις συγγενούς βαρηκοΐας, το ακουστικό τραύμα και η βαρηκοΐα από θόρυβο, η βαρηκοΐα από φάρμακα και από λοιμώδη νοσήματα, η βαρηκοΐα που προκύπτει με την ηλικία (πρεσβυακοΐα) και η αιφνίδια βαρηκοΐα. Με την εξαίρεση της αιφνίδιας βαρηκοΐας, η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα είναι μόνιμη και δεν θεραπεύεται, είτε με συντηρητικά είτε με χειρουργικά μέσα. Σε μερικές περιπτώσεις είναι χρήσιμα υποστηρικτικά μέσα, όπως ακουστικά βαρηκοϊας και κοχλιακά εμφυτεύματα.
Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει συνδυασμός των δύο κατηγοριών βαρηκοϊας, οπότε έχουμε τη μικτή βαρηκοϊα.
Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται σε αυτή την ιστοσελίδα έχουν σκοπό τη γενική ενημέρωση και δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την επαγγελματική ιατρική συμβουλή ή την εκτίμηση μετά από εξέταση από ειδικό ιατρό. Ο συντάκτης δεν μπορεί να αναγνωρίσει καμία ευθύνη για βλάβη που τυχόν προκύψει από κακή χρήση των πληροφοριών αυτών.